Tytuł: Pokrow Przeświętej Bogurodzicy
Rodzaj obiektu: ikona
Datowanie opisowe: XIX wiek
Wytworzenie obiektu - miejsce: Rosja (Europa)
Technika: inne > pozłotnictwo; malarskie > farba > tempera
Tworzywo: przetworzony > metal > złoto; przetworzony > farba / lakier > farba > tempera; organiczny > pochodzenia roślinnego > drewno
Wymiar - szerokość: 40 cm
Wymiar - wysokość: 46 cm
Wymiar - głębokość: 3 cm
Słowa kluczowe: obraz; cerkiew; sztuka sakralna; sztuka cerkiewna; ikona
Nabycie - sposób: decyzja administracyjna
Nota popularyzatorska:
Oprócz dwunastu najważniejszych świąt roku liturgicznego Pokrow Przeświętej Bogurodzicy zalicza się do najbardziej uroczystych. Święto celebrowane jest przez większość kościołów wschodniego chrześcijaństwa 14 (1 października zgodnie z kalendarzem juliańskim). U jego podstaw leży widzenie, które miał szaleniec boży Andrzej Jurodiwy w świątyni Matki Bożej na Blachernach w Konstantynopolu. Był to jeden z najważniejszych kościołów w stolicy cesarstwa ufundowany w V w. przez cesarzową Pulcherię. Świątynia słynęła z relikwii szat Bogurodzicy, wśród których znajdował się maforion – płat tkaniny noszony na głowie i częściowo okrywający sylwetkę zamężnej kobiety. Podczas całonocnego nabożeństwa Andrzej Jurodiwy, przebywający w świątyni blacherneńskiej wraz ze swym uczniem Epifaniuszem, miał cudowne widzenie. Zdarzenie to przytaczali pisarze chrześcijańscy w żywocie św. Andrzeja Szaleńca nie podając ani daty, ani dnia wydarzenia. Jurodiwy zobaczył Bogurodzicę unoszącą się w powietrzu, jak zstępowała z wysoka z rękami rozłożonymi i uniesionymi w geście modlitewnym, podtrzymywana z obu stron przez świętych Jana Chrzciciela i Jana Ewangelistę. Towarzyszyły jej zastępy świętych. Boża Rodzicielka podtrzymując rękami maforion, który świecił nieziemskim blaskiem, zatrzymała się przed sanktuarium pogrążywszy się w modlitwie, potem zdjąwszy z głowy nakrycie rozpostarła go nad zgromadzonym w świątyni ludem na znak swojej opieki i oddaliła się stając się niewidzialna. Późniejsi pisarze chrześcijańscy datowali wydarzenie na niedzielę 1 października 910 r. w czasach panowania cesarza Leona VI i patriarchy Makarego, gdy Konstantynopol był zagrożony podczas wojny z saracenami. Cudowne wydarzenie, zobrazowane na prezentowanej ikonie, zapoczątkowało święto zwane Pokrow Przeczystej Bogurodzicy. W kompozycji wizerunku pojawiają się konkretne postacie historyczne, co opisano pod S.12822MŁ i S.12951MŁ.
Teresa Bagińska-Żurawska https://orcid.org/0000-0002-9243-3967
