Tytuł: Kieliszek
Rodzaj obiektu: szkło
Wytworzenie obiektu - osoba / autor: nieznany
Datowanie opisowe: XVIII wiek
Wytworzenie obiektu - miejsce: Naliboki (Europa, Białoruś); Urzecze (Europa, Białoruś)
Technika: formowanie > rycie > rytowanie
Tworzywo: przetworzony > szkło
Wymiar - wysokość: 16 cm
Wymiar - średnica: 8.5 cm
Słowa kluczowe: apartament; dekoracja; wyposażenie; naczynie; manufaktura
Nabycie - sposób: decyzja administracyjna
Nota popularyzatorska:
Kieliszek wykonany został w wytwórni szkła w Urzeczu lub w Nalibokach w drugiej połowie XVIII w. Huty szkła w Nalibokach (1722 – 1862) i w Urzeczu (1737-1846) założone zostały przez księżną Annę z Sanguszków Radziwiłłową. Stanowiły one główne ośrodki szklarstwa artystycznego w Polsce w XVIII w. Produkcja obu hut obejmująca głównie szkła stołowe nastawiona była przede wszystkim na potrzeby Radziwiłłów, wyroby rozchodziły się także po całym kraju. Produkowano typowe dla epoki rozmaite kielichy: wysmukłe flety, dubelty (kielichy podwójne), tzw. kulawki (bez stopy), kielichy zwane wiwatowymi oraz szklanki i duże szklanice, karafki, flasze sepetowe, butliki. Dekoracje wyrobów stanowiły grawerowane motywy roślinne i geometryczne, herby, monogramy, przedstawienia figuralne, napisy. Naczynia zdobiono także szlifem, m.in. w kształcie karpiej łuski. Produkowano głównie szkła bezbarwne, niekiedy barwione w masie. Powyższy kieliszek wykonany został z grubego szkła o jasnofioletowym zabarwieniu. Jest to kieliszek z dużą, okrągłą stopą z podwiniętym brzegiem, z masywnym trzonem z obrączkowym zgrubieniem pośrodku, o cebulastej czarze. Kieliszek zdobiony jest różnorodnym szlifem: czara w górnej części oszlifowana jest w „karpią łuskę”, w dolnej – szlifem arkadowym, podobnie trzon. Pierścień trzonu oszlifowany jest wielobocznie. Dno stopy od spodu oszlifowane owalnymi fasetami ułożonymi promieniście.
Barbara Trojnar
