Tytuł: Zameczek Romantyczny. Klatka Schodowa
Rodzaj obiektu: wnętrza
Słowa kluczowe: Łańcut; sala; obiekty w parku; Galerya; Zameczek Romantyczny
Czas powstania: 1966-1968
Usytuowany przy dawnym gościńcu w północnej części parku poza fosą Zameczek mający ostatecznie klasycystyczno-neogotyckie (w duchu romantycznym) elewacje wzniósł dla Księżnej Izabelli z Czartoryskich Lubomirskiej (1736- 1816 r), latach w 1795-1802 Jan Griesmeyer po czym, w roku 1806 przebudował Chrystian Piotr Aigner wraz ze sztukatorem Fryderykiem Baumanem. Charakterystycznym elementem architektury zameczku jest trzykondygnacyjna, mocno wysunięta wieża w narożu północno-wschodnim, pierwotnie będąca jedynie piętrowa basztą. Po roku 1821 ze względu na umieszczenie w nim administracji majątku zameczek w części przebudowano.
Klatka schodowa (pierwotnie była to otwarta galeria zamieniona następnie ok. 1815 rokiem na pasaż oranżeryjny wsparty na filarach pomiędzy którymi wstawiono wielkie okna - po roku 1821 roku zamurowano przejścia między filarami likwidując pasaż) wybudowana dopiero podczas prac w latach 1966-1968 z jednobiegowymi schodami prowadzącymi z parteru ma 1. piętro usytuowana jest w południowo-zachodniej części budynku. Wzdłuż podestu na 1. piętrze w ścianie zachodniej trzy a w ścianie południowej jeden – szerokie, wielokwaterowe porte-fenêtre z których roztacza się widok na zamek i park. Wszystkie ściany ozdabia iluzjonistyczna dekoracja malarska imitującą mur z ciosów kamienia porośnięty powojem, winną latoroślą i bluszczem. Sufit z iluzjonistyczną dekoracją drewnianej pergoli porośniętej pędami winnej latorośli ponad która widoczne niebo. Z Klatki schodowej do Sali z alkową prowadzą dwuskrzydłowe intarsjowane drzwi.
Kossakowska-Szanajca Zofia, Majewska-Maszkowska Bożenna, Zamek w Łańcucie, Warszawa 1964, s. 279-280.
Majewska-Maszkowska Bożenna, Mecenat artystyczny Izabelli z Czartoryskich Lubomirskiej 1736-1816, Wrocław-Warszawa-Kraków, 1976, s. 270.
Omilanowska Małgorzata, Sito Jakub, Katalog zabytków sztuki w Polsce, seria nowa T.III, zeszyt 5, Warszawa 1994, s.59- 60
Piotrowski Józef, Zamek w Łańcucie, zwięzły opis dziejów i zbiorów, Lwów 1933, s.47.
Teodorowicz-Czerepińska Jadwiga, Zameczek Romantyczny w Łańcucie, Łańcut 1971, s. 9, 18-19,42, 51-55.
Aldona Cholewianka- Kruszyńska
Nota popularyzatorska:
Nazwy historyczne: „Galerya”
Nazwy inne: pasaż oranżeryjny, galeria
Czas powstania: 1966-1968
Usytuowany przy dawnym gościńcu w północnej części parku poza fosą Zameczek mający ostatecznie klasycystyczno-neogotyckie (w duchu romantycznym) elewacje wzniósł dla Księżnej Izabelli z Czartoryskich Lubomirskiej (1736- 1816 r), latach w 1795-1802 Jan Griesmeyer po czym, w roku 1806 przebudował Chrystian Piotr Aigner wraz ze sztukatorem Fryderykiem Baumanem. Charakterystycznym elementem architektury zameczku jest trzykondygnacyjna, mocno wysunięta wieża w narożu północno-wschodnim, pierwotnie będąca jedynie piętrowa basztą. Po roku 1821 ze względu na umieszczenie w nim administracji majątku zameczek w części przebudowano.
Klatka schodowa (pierwotnie była to otwarta galeria zamieniona następnie ok. 1815 rokiem na pasaż oranżeryjny wsparty na filarach pomiędzy którymi wstawiono wielkie okna - po roku 1821 roku zamurowano przejścia między filarami likwidując pasaż) wybudowana dopiero podczas prac w latach 1966-1968 z jednobiegowymi schodami prowadzącymi z parteru ma 1. piętro usytuowana jest w południowo-zachodniej części budynku. Wzdłuż podestu na 1. piętrze w ścianie zachodniej trzy a w ścianie południowej jeden – szerokie, wielokwaterowe porte-fenêtre z których roztacza się widok na zamek i park. Wszystkie ściany ozdabia iluzjonistyczna dekoracja malarska imitującą mur z ciosów kamienia porośnięty powojem, winną latoroślą i bluszczem. Sufit z iluzjonistyczną dekoracją drewnianej pergoli porośniętej pędami winnej latorośli ponad która widoczne niebo. Z Klatki schodowej do Sali z alkową prowadzą dwuskrzydłowe intarsjowane drzwi.
Kossakowska-Szanajca Zofia, Majewska-Maszkowska Bożenna, Zamek w Łańcucie, Warszawa 1964, s. 279-280.
Majewska-Maszkowska Bożenna, Mecenat artystyczny Izabelli z Czartoryskich Lubomirskiej 1736-1816, Wrocław-Warszawa-Kraków, 1976, s. 270.
Omilanowska Małgorzata, Sito Jakub, Katalog zabytków sztuki w Polsce, seria nowa T.III, zeszyt 5, Warszawa 1994, s.59- 60
Piotrowski Józef, Zamek w Łańcucie, zwięzły opis dziejów i zbiorów, Lwów 1933, s.47.
Teodorowicz-Czerepińska Jadwiga, Zameczek Romantyczny w Łańcucie, Łańcut 1971, s. 9, 18-19,42, 51-55.
Aldona Cholewianka- Kruszyńska
