Tytuł: Żelazko na duszę
Rodzaj obiektu: metale
Wytworzenie obiektu - osoba / autor: nieznany
Datowanie opisowe: XX wiek
Wytworzenie obiektu - miejsce: Polska (Europa)
Technika: metalurgiczne > odlew
Tworzywo: organiczny > pochodzenia roślinnego > drewno; przetworzony > metal > żelazo
Wymiar - szerokość: 18.8 cm
Wymiar - wysokość: 20.5 cm
Wymiar - głębokość: 9.5 cm
Słowa kluczowe: żelazko; wynalazek; dom mieszczański; historia miasta; Łańcut
Nabycie - sposób: zakup
Nota popularyzatorska:
Wprowadzenie żelazka z duszą było pierwszym udoskonaleniem, po tym jak w XIX w. wzrosło zapotrzebowanie na sprawne sprzęty do prasowania. Chodziło nie tylko o modę, ale i osobistą higienę, gdyż gorące żelazo częściowo odświeżało bieliznę i odzież. Żelazny wsad nagrzewano na kuchence i umieszczano wewnątrz specjalnego urządzenia wykonanego najczęściej z mosiądzu. Rączkę izolowano drewnem lub porcelaną, a samo żelazko często zdobiono metalowymi elementami. W domach bywało po kilka dusz do żelazka – gdy korzystano z jednej, druga się nagrzewała. Wynalazek ten miał podstawową zaletę – nie brudził prasowanej bielizny. Opisywane żelazko odlane zostało w metalu, posiada długi uchwyt przyśrubowany dwoma wkrętami i osłonięty wałkiem z toczonego drewna. Stopa żelazka posiada odchylaną, przymocowaną śrubą, osłonę. Wewnątrz stopy znajdują się wypukłe prowadnice podtrzymujące wkład (duszę) odlany w żeliwie.
Joanna Kluz
