Tytuł: Battle-dress
Rodzaj obiektu: strój
Wytworzenie obiektu - osoba / autor: nieznany
Datowanie opisowe: XX wiek
Wytworzenie obiektu - miejsce: Anglia (Europa)
Technika: tekstylne > szycie > szycie maszynowe
Tworzywo: przetworzony > tekstylia > tkanina > drelich; przetworzony > metal; przetworzony > tekstylia > tkanina > tkanina naturalna > wełna > sukno
Wymiar - szerokość: 48 cm
Wymiar - wysokość: 57 cm
Słowa kluczowe: Łańcut; wojna; mundur; wojsko; 10 Pułk Strzelców Konnych
Nabycie - sposób: darowizna
Nota popularyzatorska:
Battle-Dress to wojskowy mundur polowy używany w 10 Pułku Strzelców Konnych od 1942 r., kiedy to formacja weszła w skład 1 Polskiej Dywizji Pancernej gen. S. Maczka. Oficjalnie mundur wprowadzony został do użytku w Armii Brytyjskiej w 1939 r., a następnie przejęty przez inne armie w tym Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie. Był zamiennikiem Service-Dress’u z 1900 r., w odróżnieniu do którego mniej ograniczał ruchy użytkownika, był cieplejszy i lepiej przystosowany do prowadzenia pojazdów mechanicznych. Polskie Siły Zbrojne formowane na terenie Wielkiej Brytanii, przyjmując umundurowanie brytyjskie, zachowały na nim przedwojenne godła, barwy i emblematy, czyli te wszystkie elementy, które świadczyły o przynależności państwowej. Zachowały także polskie oznaczenia stopni oraz odznaki pamiątkowe oddziałów odtworzonych w Wojsku Polskim we Francji. W przypadku 10 Pułku Strzelców Konnych były to zielono-żółte z białą żyłką pośrodku proporczyki na kołnierzu oraz umieszczony na lewym ramieniu czarny naramiennik, pierwotnie będący odznaką specjalną (honorową) nadaną w 1940 r. żołnierzom 10 Brygady Kawalerii Pancernej przez Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego za kampanię wrześniową 1939 r. Jako nowe pojawiły się na rękawach Battle-Dress’ów naszywki „POLAND” u wszycia rękawa, wprowadzone na wzór brytyjskich oddziałów z dominiów i kolonii. Ich wprowadzenie świadczyło o polskim charakterze wojska. Jako że 10 PSK był pułkiem rozpoznawczym 1 DP, poniżej naszywki POLAND znajdował się znak dywizji w formie szyszaka i skrzydła husarskiego. Mundur składał się z krótkiej bluzy z wełny przypinanej za pomocą guzików na zewnątrz pasa spodni z tego samego materiału. Na spodniach na przedniej stronie lewej nogawki znajdowała się duża kieszeń na mapę, zaś w pobliżu prawego biodra od przedniej strony umieszczona była specjalna kieszeń na opatrunek osobisty. Aby zapobiec rozpinaniu się guzików pomiędzy bluzą a spodniami, noszono szelki. Na przestrzeń pomiędzy spodniami, a butami zakładano z kolei materiałowe opinacze, mundur przepasywano parcianym paskiem z metalową klamerką. Do Battle-Dress’u zakładano bawełnianą koszulę khaki, często noszoną wraz ze swetrem oraz krawat. Opisywany Battle-Dress należał do dowódcy 10 PSK mjr. Jerzego Wasilewskiego. Na jego lewej kieszeni umieszczona jest oficerska odznaka pułkowa, zaś powyżej baretki.
Joanna Kluz
